Đa Mai là vùng đất có nhiều món ăn dân tộc, dân dã nhưng khó quên trong lòng du khách, nổi tiếng nhất phải kể đến bún Đa Mai. Nhiều người sành ẩm thực không thể không biết đến làng bún nổi tiếng của xứ Kinh Bắc xưa. Và nói đến các loại bánh thì chẳng bỏ qua được món bánh tro (còn gọi bánh gio) giản dị, mang đậm hương vị quê hương.

Từ một món ăn miền quê dân dã, bình dị, ngày nay bánh đa nướng trở thành đồ ăn không thể thiếu trên bàn nhậu của người dân thành thị. Nói đến bánh đá nướng, ngon và nổi tiếng nhất phải kể đến bánh Kế ở Bắc Giang. Món ăn chơi tưởng chừng khô khốc lại trở nên giòn tan, bùi lạ dưới bàn tay khéo léo của người dân làng Kế – ngôi làng cổ thuộc xã Dĩnh Kế, thành phố Bắc Giang.

Cua da là món ăn ngon nổi tiếng tại Bắc Giang, bạn về thăm nơi đây vào mùa heo may sẽ được thưởng thức hương vị thơm ngon của món cua da, ngon nhất là cua da hấp bia. Loại cua này thường sống ở các vùng ghềnh đá cạnh sông Cầu, chỉ xuất hiện vào hai tháng mùa lạnh, khi nhiệt độ xuống thấp. Cua da được chế biến thành nhiều món ăn ngon như cua rang muối, canh cua, chua rán…

Cua da hấp bia đã trở thành món ăn ngon đặc sản của Bắc Giang được mọi người biết đến như món ăn dân dã đậm đà vị quê. Mỗi chú cua da trọng lượng từ 100g tới 200g, gần giống với cua đồng, bỏ cua vào chậu xả nước sau đó sóc cho cua sạch. Bỏ cua vào nồi, thêm gừng, củ sả rồi mang bia rót vào đặt trên bếp, đun lửa nhỏ đợi tới khi sôi thì bật lửa to sau đó bắc ra. Cua chín có màu vàng hấp dẫn, thịt cua ngọt, khi ăn bạn nên chấm kèm với bột canh, mù tạt kèm vài giọt nước cốt chanh hẳn sẽ rất hấp dẫn. Món ăn thơm ngon hấp dẫn ở Bắc Giang này làm say mê lòng những người yêu ẩm thực đồng quê.

Phải nói rằng, món gỏi cá là món ăn dành cho những người sành ăn, có đam mê về văn hóa ẩm thực và chỉ dùng cho những dịp đặc biệt. Để có món gỏi cá mè cần phải trải qua nhiều công đoạn từ lựa chọn cá làm nguyên liệu; lọc bỏ xương, da; ủ cá trong gạo; kỹ thuật thái… cho đến việc tập hợp, sưu tầm tới hơn 10 loại lá các loại chủ yếu là những lá có vị chát, ngoài ra còn có rau thơm, gia vị,… hết sức công phu. Ngoài việc chủ động chuẩn bị lựa chọn những con cá tươi sống còn phải tìm rất nhiều loại gia vị như: Riềng, mẻ, bánh đa nem, chuối xanh, khế chua, thịt ba chỉ, lạc, vừng, đỗ tương, nước mắm, mì chính, lá thơm… Riêng lá thơm phải chuẩn bị trên dưới 10 loại lá gồm: Lá nhội, lá sung, lá lộc vừng, lá mơ lông, lá vọng cách, lá đài bi, lá diếp cá, tía tô, kinh giới, mùi tàu, lá ổi, lá đinh lăng… Các loại lá có thể thái nhỏ, trộn đều, cũng có thể để nguyên để người ăn có thể chọn loại lá hợp sở thích, chú ý lá phải khô.

Để làm nên thành công cho món gỏi cá không chỉ ở cách chế biến mà còn ở khâu pha chế nước chấm (hay còn gọi là hạt). Hạt được chế biến rất công phu với nguyên liệu chủ yếu là đầu và gan cá, thịt ba chỉ, trứng và các gia vị như hành, tỏi khô, mẻ, mắm, muối, mì chính, đường, tiêu, ớt… Đầu và gan cá được băm nhỏ cùng với thịt ba chỉ rồi ướp với mẻ và các gia vị nói trên. Cho mỡ lợn hoặc dầu ăn vào xoong đun sôi để phi thơm hành, tỏi, cho hỗn hợp trên vào xào qua rồi cho thêm vào một ít nước, đun sôi nhỏ lửa khoảng 15 – 20 phút. Trứng vịt đập vào bát, đánh tan cho vào nồi khuấy đều, nêm thêm muối và bột ngọt cho vừa ăn là được.

Nguyên liệu chính để làm Nham gồm: Trám đen nấu bỏ hạt lấy cùi; thịt ba chỉ áp chảo thái chỉ; thịt cá sông (đánh bắt từ sông Cầu) nướng. Ba thứ đó theo tỉ lệ 1:1:1, đem trộn với gia vị như lạc rang, quả núc nác nướng, rau thơm, khế chua, nêm mắm muối vừa đủ. Cách làm như sau: Trám đen (đã om chín và ngâm trong nước muối loãng) dã nhỏ; thịt ba chỉ áp chảo thái chỉ; cá nướng gỡ xương lấy thịt, rau mùi gai, húng quế, tía tô, khế chua thái nhỏ, đặc biệt không thể thiếu lá gừng tươi và lá hẹ thái nhỏ, tất cả trộn đều và rắc thêm vừng hoặc lạc rang giã rối… khi ăn dùng bánh đa nem cuốn ngoài.

Thưởng thức đặc sản này, thực khách sẽ cảm nhận được vị bùi, béo của trám đen; ngọt đậm của cá và hương thơm của các loại gia vị rau thơm, vừng, lạc… tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên hương vị đặc trưng rất lạ, khó quên.

Vải thiều Lục Ngạn chính là một trong những đặc sản ngon nổi tiếng ở Bắc Giang, nhắc tới vải thiều người ta nghĩ ngay tới quê hương của vải thiều, Bắc Giang. Đây được coi là một trong những sản vật truyền thống của vùng đất giàu tình cảm Bắc Giang. Du lịch Bắc Giang vào những tháng hè bạn sẽ bắt gặp những vườn vải sai trĩu quả, đỏ mọng thơm lừng cả một vùng.

Điều thú vị là hương vị đặc trưng của vải thiều, điểm khiến bạn mê ly vùng đất Bắc Giang, bởi vải ngọt, ăn mãi không biết chán. Ngoài vải tươi ở đây người dân còn sấy khô vải để giữ được hương vị của vải mà không làm mất đi vị ngọt đặc trưng của món đặc sản trứ danh Bắc Giang này.